SORU:Bir bayan hazyızlı iken Fatiha suresini okuyabilir mi? Maliki mezhebini taklid edip abdest alarak Kur’an okuyabilir mi?
Elcevap: Hayızlı bir bayana yasak olan şeyler (ki aynı zamanda cünüp olan erkek ve kadına da yasaktır) bunlar şöyledir:
1-Namaz kılamaz (bütün namazlar)
2-Kur’an okuyamaz (ezberden de)
3-Kur’an’a el süremez
4-Oruç tutamaz
5-Tavaf yapamaz
6-Mescide giremez
7-Tilavet secdesi yapamaz
8-İ’tikafa çekilemez (yani Ramazan’ın son 10 gününde ibadet niyetiyle mescid de kalıp dışarı çıkmadan ve insanlarla görüşmeden sadece ibadetle meşgul olmak)
Yukarda zikredilen hususlar mezahib-i erbaının (yani 4 mezhebin) ittifakta oldukları hususlardır. Hatta şeriatta vardır ki, bir insan lal olsa yani konuşamayan biri olsa işaret yoluyla Kur’an okuyor ise bu kişi hayızlı iken işaretle dahi Kur’an okuyamaz.
Maliki nezhebine ait esasta böyle bir fetva yoktur. Gerçi günümüzde Türkçeye tercüme edilen bazı kitaplarda mesela “ Vehbe Züheyli’nin 10 ciltlik “Dört mezhebe göre İslam fıkhı” ansiklopedisinde Maliki mezhebinde böyle bir fetva var olduğu yazıyorsa da aslında tercüme hatası olup orada “hayızlıyken” ve “hayızdayken” ifadeleri yanlış anlaşıldığından ayrı manalara geldiği halde aynıymış gibi yazmışlar. Oysa hayızlıyken ifadesi hanımın hayız müddetinin bitip kanı kesildiği ancak gusul abdesti almadığı zamanki durumunu ifade eder. Hayızdayken kelimesi ise hanımın henüz hayız süresinin devam ettiğinin ve kanamanın varlığını ifade eder. Bu ise ayrı ayrı hüküm gerektiren bir durumdur.
Maliki mezhebindeki fetva şöyledir: “Hayızlı hanım bir iş yaparken veya bir şey yiyerken Besmele çekebilir mi?”(zira Besmele her hayrın başıdır. Besmelesiz bir iş hayırsızdır, bereketsizdir ve meymenetsizdir) sorusunun cevabında “Hayızlı hanım veya cünüp erkek ancak önce ağzını su ile çalkalayıp yani bir nevi ağzın guslünü kaldırıp daha sonra dua niyetiyle Besmele-i Şerif okuyabilir.
( Hanefi mezhebinde her organın guslü ayrı ayrı kabul edilmiştir.)
Bu fetva sadece Besmele-i Şerif için verilmiş olup diğer Kur’an ayetleri için geçerli değildir. Hayızlı bir hanım yukarıda sayılan hususları gusul abdesti almadıkça hiç birini yapamaz. Hayızın en azı 2, vasatı 6, en fazlası ise 15 gündür. 16 veya 17 gün hayız gördüm diyen bir hanım yalan ve yanlış söylüyor demektir.
Dört mezhebin ekser yani çoğunlukta olan İmamları bu hususta ittifaktadırlar. Zaten şeriat genel kabul görmüş hükümleri esas alır. Yani Cumhur-u ulemanın ittifak ettikleri ortak görüşler kabul edilir. Bu mezheplerin alt İmamlarından bazıları zayıf fetva veren olmuşsa da kabul görmemiştir. Bizler umumun ittifak ettiği şeyleri esas alıp amel edeceğiz. Zira Hz. Peygamber (A.S.V): “Ümmetim haksızlıkta ittifak etmezler” buyurmuş. İttifak edilen şeyler demek hak üzeredir. Bizlere de düşen onlarla amel etmektir.