Vicdan her zaman Allah a müteveccih tir..!
Vicdan Sanii unutamaz.O’na müteveccihtir.(mesnevi,nokta)
=Vicdan da hads,ilham,meyelan,arzu,iştiyak,ve aşk-ı ilahi..
Hads vicdanı tahrik eder..
İlham vicdanı tenvir eder..
Arzu,iştiyak,ve aşk-ı ilahi vicdanı marifet-i Zülcelal’e sevkeder..
..Hads ki şimşek gibi sürat-i intikaldir.daima vicdanı tahrik eder.hadsin muzaafı olan ilham onu daima tenvir eder.meyelanın muzaafı olan arzu ve onun muzaafı olan iştiyak ve onun muzaafı olan aşk-ı ilahi onu daima marifet-i zülcelel e sevkeder..(mesnevi,nokta)
=Vicdanın ziyası nedir?
Vicdanın ziyası ulum-u diniyedir..(Münazarat)
= Vicdan ve kalb ilişkisi..!
Kalbden maksat sanevberi gibi bir et parçası değildir.ancak bir latife-i Rabbaniyedir ki mazhar-ı hissiyatı vicdan,makes-i efkarı dimağdır.(İşarat-ül İcaz)
=Vicdanda nokta-i istinad ve nokta-i istimdat..!
Fıtrat ve vicadanda nokta-i istinad ile nokta-i istimdat iki hakikat-ı zaruriyedir.hilkatin safveti ve en mükerremi olan ruh-u beşer o iki nokta olmazsa en süfli en berbad bir mahluk olur..(mesnevi,nokta)
Akıl tatil-i eşgal etse de nazarını ihmal etse,vicdan Sanii untamaz.kendi nefsini inkar etse de O’nu görür.ona müteveccihtir. ..Hads ki şimşek gibi sürat-i intikaldir.daima vicdanı tahrik eder.hadsin muzaafı olan ilham onu daima tenvir eder.meyelanın muzaafı olan arzu ve onun muzaafı olan iştiyak ve onun muzaafı olan aşk-ı ilahi onu daima marifet-i zülcelel e sevkeder..
Bu nükteleri bildirdikten sonra şu bürhan-ı enfüsi olanvicdana müracaat et.göreceksin ki kalb bedenin aktarına neşr-i hayat ettiği gibi kalbdeki ukde-i hayatiye olan Marifet-i Sani dir ki, istidadat-ı gyr-i mahdude-i insaniye ile mütenasip olan amal ve müyul-u müteşaibeye neşr-i hayat eder.lezzeti içine atar ve kıymet verir ve bast ve temdit eder.işte nokta-i istimdad.(mesnevi,nokta)
Şu nokta-i istinad ve nokta-i istimdat ile bu derece nizam-ı alemde hüküm-fermalık,hakikat-ı nefss-ül emriyenin hassa-i münhasırası olduğu için her vicdanda iki pencere olan şu iki noktadan Sanii Zülcelal marifetini kalb-i beşere daima tecelli ettiriyor.akıl gözünü kapasa da vicdanın gözü daima açıktır.(mesnevi,nokta)
Her vicadnda şu nokta-i istinad ve nokta-i istimdat cihetiyle iki küçük pencere Kadir-i Rahim’in barigah-ı rahmetine açılır,her vakit onunla bakabilir.(Sözler)